Hoe vaak antwoorden we niet op de vraag: ”Hoe gaat het?” met “Druk”. Onze moderne tijd stelt hoge eisen aan mensen. Niet alleen op het werk ligt de lat steeds hoger, er is veel te kiezen, veel te doen en we zijn met de mobiele telefoon ook 24 uur bereikbaar.

Onderzoek laat zien dat een aantal factoren op het werk sterk bijdragen aan spanningsklachten. Een gebrek aan autonomie, het zelf richting en vorm geven aan werkzaamheden, maakt dat mensen zich vleugellam kunnen voelen. De vele reorganisaties van de afgelopen jaren hebben bij veel bedrijven hun tol geëist. Als je er niet zeker van kunt zijn of je je baan wel behoudt, is het zeker niet het moment om het te hebben over uitbreiding van taken of een andere rol.

Een hoge werkdruk, veel moeten produceren of laten zien in weinig tijd, eist zijn tol. Er is vaak weinig geld, maar wel veel te doen. Ook het uitvoeren van taken die niet bij het oorspronkelijke takenpakket hoorden, kan energie kosten. Medewerkers van zelfsturende teams in de zorgsector bijvoorbeeld, klagen dat ze nu ook veel administratie moeten doen, terwijl daar niet hun kwaliteiten liggen. Dan waren ze immers wel boekhouder geworden?

Een gebrek aan sociale steun, weinig waardering voelen van leidinggevenden of collega’s, draagt ook in sterke mate bij aan gevoelens van isolatie en spanning. Het is belangrijk om je verbonden te weten met de mensen op het werk, een goede verstandhouding te hebben met de leidinggevende en je te kunnen vinden in de missie en visie van het bedrijf. Vaste dienstverbanden zijn er steeds minder en 55- plussers hebben het zeer moeilijk op de arbeidsmarkt als zij op straat komen te staan. 

Het werkdrukmodel van TNO (zie afbeelding) laat goed zien hoe verschillende factoren met elkaar kunnen samenhangen.

Privé-omstandigheden als echtscheiding, overlijden, ziekte maar ook verhuizingen en zelfs op vakantie gaan scoren hoog op de stress-schalen. In een samenleving waarbij 1 op de 3 huwelijken strandt, is het niet verwonderlijk dat veel mensen moeite hebben zich staande te houden. Alleenstaande ouders met kinderen lopen grotere risico’s.

Ook de vergrijzende samenleving, die een flink beroep doet op mensen om voor hun ouders te gaan zorgen als die het zelf niet meer kunnen, draagt bij aan een gevoel van overbelasting.

Niet iedereen raakt overspannen, de een heeft een persoonlijkheid of achtergrond die het makkelijker maakt om met belasting om te gaan dan de ander. Opvoeding, overtuigingen, persoonlijkheidskenmerken, het hebben van een sociaal vangnet en bijvoorbeeld ook opleiding, dragen bij aan de belastbaarheid. Grenzen stellen, weten wat energie geeft en sociale steun krijgen bij Movement in Mind de nodige aandacht.

©  2022 - Movement in Mind | Coach Praktijk Roosendaal | Stress, Burn-out, Overspannen 

Hoe komt het dat, door geen nee te zeggen wanneer we dat wel zouden willen, we over persoonlijke grenzen heen gaan? Veelal heeft over grenzen gaan te maken met activiteiten die ons stress opleveren en die in het belang van een ander zijn. Dit kan zowel privé als zakelijk zijn, wij hebben de lat voor onszelf te hoog gelegd, wij zetten ons zelf onder druk waardoor wij ons zelf overbelasten.

Iedereen heeft eigen, persoonlijke grenzen. Grenzen die met tijd te maken hebben, grenzen aan wie we toelaten in ons leven, grenzen aan de dingen die we wel of niet doen. Het zijn denkbeeldige lijnen die anderen vertellen hoe dicht ze ons kunnen naderen en wat ze van ons kunnen verwachten. Goede persoonlijke grenzen zorgen ervoor dat we geen tijd verspillen aan dingen die niet goed voor ons zijn: andere mensen, activiteiten of bijvoorbeeld verkeerd eetgedrag. Grenzen stellen geeft kracht en zorgt dat we niet onnodig energie verliezen.

Toch zijn er veel mensen die het moeilijk vinden om nee te zeggen. Ze vinden het lastig om de eigen prioriteiten te stellen, kritiek te uiten of een uitgesproken mening te hebben. Door altijd aardig te blijven tegen anderen, doen ze zichzelf tekort. Zo gebeurt het vaak dat mensen meer werk op zich nemen dan past in hun tijdschema. Of ze doen beloften die ze eigenlijk niet kunnen nakomen, waarna ze dan de ander toch moeten teleurstellen. Wie wil dat zijn leven in balans is, moet nee leren zeggen, leren grenzen stellen.

Wees duidelijk over jouw grenzen
Een goede stelregel daarbij is: mensen kunnen u iets vragen, maar niet iets van u eisen. Maar dan moet je wel voor jezelf weten waar jouw grenzen liggen. Sta bewust stil bij wat je wel verdraagt en accepteert en wat je oncomfortabel of gespannen maakt. En vraag je dan af wat je aan een situatie kunt doen en welke opties je hebt.

Wees u bewust van wat je voelt
Twee belangrijke emoties gaan gepaard met situaties waarin we over onze grenzen laten gaan: ongemak en wrokkige gedachten. Sta stil bij jouw gevoel en pluis uit waar het door veroorzaakt wordt. Wat is het aan deze persoon of deze interactie dat je dwars zit? Wrok komt meestal voort uit het gevoel dat we gebruikt worden of onszelf voorbij onze redelijke grenzen duwen. Schuldgevoel speelt vaak ook een belangrijke rol.

Je hebt de vrijheid om zelf te kiezen
Wanneer je geen nee kunt zeggen tegen anderen of andermans zorg op je neemt, heb je waarschijnlijk zelf moeite met keuzes maken in je leven. Oefen jouw keuzespieren. Angst, schuldgevoelens en zelftwijfel zijn valkuilen. Soms zeggen we ja omdat we een goede dochter, vrouw, zoon of vader willen zijn, zelfs als we het gevoel hebben dat er misbruik van wordt gemaakt. Grenzen zijn niet alleen een teken van een gezonde relatie, het zijn ook tekenen van zelfrespect. Dus geef uzelf de toestemming om grenzen te stellen en u daar aan te houden.

Duidelijke grenzen stellen trekt de juiste mensen aan
Wanneer u zelf goed uw grenzen bewaakt, zul je goede mensen aantrekken die je respecteren en bij je passen. Strakke grenzen houden eisende en claimende mensen buiten de deur.

Zeg nee wanneer je nee wil zeggen
Wees direct. Probeer de ander niet te sparen door om de hete brij heen te draaien, of te verzachten, maar zeg precies wat je denkt. Alleen grenzen stellen is niet voldoende, we moeten ook doorpakken. Ook als weten we wel dat andere mensen geen gedachten kunnen lezen, toch verwachten we vaak dat anderen weten wat ons raakt. Maar dat is meestal niet zo, dus je zal zelf duidelijk moeten zijn. Vertel op een respectvolle manier dat je nee wil zeggen, wees assertief. Wees bereid om een openhartig gesprek te voeren, wanneer uw grenzen in gevaar komen Vertel de ander dat hij over uw grenzen heen gaat en dat u dat niet accepteert.

Sta stil bij uw verleden en heden
De manier waarop je bent opgevoed en welke rol je had in het gezin kunnen een obstakel vormen bij het stellen van grenzen. Wanneer je een verzorgende rol had, heb je wellicht geleerd om op anderen te focussen. Zo loop je emotioneel of fysiek leeg. Jouw eigen behoeften negeren is dan misschien normaal voor je geworden.
Wanneer je kijkt naar de mensen om je heen, vraag je dan af of de relatie wederkerig is. Zijn geven en nemen in balans?

Naast uw relaties, kan ook uw omgeving ongezond zijn. Wanneer u acht uur werk per dag in uw contract heeft afgesproken, maar uw collega’s blijven altijd veel langer, dan is er een onuitgesproken regel dat u ook langer moet blijven. Het kan dan een uitdaging vormen om goed op uzelf te passen.

Zorg goed voor jezelf
Eerst goed voor jezelf zorgen, voordat je aan anderen geeft, is een belangrijke regel. Zelfzorg gaat over het belang van onze gevoelens en ze naar waarde behandelen. Deze gevoelens zijn een belangrijk indicator voor hoe het met onze fysieke en geestelijke gezondheid gesteld is en wat ons blij of verdrietig maakt.

U zelf op de eerste plek zetten geeft u energie, gemoedsrust en een positieve blik op het heden. Wie lekker in zijn vel zit, is een betere partner, collega of vriend.

Begin klein
Elke nieuwe vaardigheid kost tijd om te leren. Je grenzen stellen gaat dus ook niet van de ene dag op de ander, dat vraagt oefening. Begin daarom met iets kleins, dat relatief onbedreigend is en bouw langzaam op. Sta jezelf toe successen te ervaren. Grenzen stellen vraagt om moed, oefening en steun. Onthoud dat een vaardigheid is die u kunt leren.

Zoek steun
Als grenzen stellen toch een uitdaging blijft vormen, zoek dan hulp. Een coach, een counsellor, een goede vriend. Je kunt vrienden vragen je te helpen om beter op uzelf te passen. 

Ik spreek graag een keer met je af voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Neem gewoon contact met me op.. 

 ©  2022 - Movement in Mind | Coach Praktijk Roosendaal | Stress, Burn-out, Overspannen

De eerste Vlog uit de serie van 5 waarin ik uitleg wat coaching voor je kan betekenen. Vandaag heb ik het over Wandelcoaching. Meer over wandelcoaching kun je lezen op de Wandelcoach pagina in het menu onder Mijn aanbod.